نظام دادرسی مختلط//پایان نامه درباره حقوق متهم
نظام دادرسی مختلط
سومین نظام دادرسی که درصدد تجمیع محاسن نظام اتهامی و تفتیشی و طرد معایب آنها بود نظام دادرسی مختلط بود که امروزه در بسیاری از کشورهای جهان معمول و رایج میباشد. ذیلاً به سابقه پیدایش این نظام و سپس به ویژگیهای آن و جایگاه تحقیق کیفری در آن میپردازیم :
الف. سابقه پیدایش
از نظر تاریخی پیدایش نظام دادرسی مختلط مربوط به پس از انقلاب فرانسه میباشد. به همین جهت به آن سیستم دادرسی فرانسوی نیز میگویند. همان گونه که قبلاً بیان شد دادرسی اتهامی منافع جامعه را نادیده میگرفت و دادرسی تفتیشی حقوق و آزادیهای متهم را تامین نمیکرد. در نتیجه حقوقدانان از روشهای موجود دادرسی کیفری به شدت انتقاد مینمودند. نشر افکار و عقاید انتقادی حقوقدانان جزا به نوبه خود به تنویر افکار عمومی کمک کرد و در اذهان جامعه جای تردید باقی نگذاشت که روشهای موجود دادرسی کیفری پاسخگوی نیازهای اجتماع نیست و اجرای صحیح عدالت کیفری را تامین نمیکند و لازم است هرچه زودتر برای تامین عدالت کیفری چاره اندیشی کرد. اغلب علمای حقوق جزای این دوران، اصلاح و تنقیح قوانین آیین دادرسی کیفری را موثرترین وسیله برای مبارزه با مجرمیت ، اجرای صحیح مجازات، تامین آزادیهای فردی و حفظ و صیانت مصالح اجتماعی معرفی مینمودند. جریان این موج عظیم فکری سبب شد که در بسیاری از کشورهای اورپایی اصلاح و تجدیدنظر در قوانین آیین دادرسی کیفری آغاز گردد و نظریههای علمی جدید وارد قلمرو قوانین دادرسی کیفری شود. برای احتراز از معایب نظامهای دادرسی اتهامی و تفتیشی و در عین حال استفاده معقول از محاسن هر دو سیستم ، به تدریج روشی بوجود آمد که از هر دو سیستم متاثر میباشد. بدین توضیح که جنبههای مثبت هر دو سیستم را دارا و از معایب آن عاری است. چون دانشمندان فرانسوی در ایجاد و نضج این سیستم مختلط نقش مهمی ایفا کردهاند و برای نخستین بار در این کشور به موقع اجرا گذاشته شده است این روش را سیستم دادرسی فرانسوی نیز مینامند(آخوندی، پیشین: ج1: 90).
ب. ویژگیهای نظام دادرسی مختلط
در این نظام با تفکیک مرحله تحقیق و محاکمه، از ویژگیهای مثبت هریک از دو نظام پیشین، به تفکیک استفاده شده است. بدین ترتیب، در مرحله تحقیق که نیاز به سرعت و دقت در جمعآوری دلایل و جلوگیری از محو آثار جرم بیشتر وجود دارد از نظام تفتیشی پیروی شده و ویژگیهای آن را دارد. در مقابل، پس از جمعآوری دلایل و در مرحله محاکمه در دادگاه از نظام اتهامی و ویژگیهای خاص آن پیروی شده است. از این رو در مرحله نخست، مرجعی مستقل از بزه دیده به نمایندگی از جامعه امر تعقیب را برعهده دارد و اصولاً در این امر منتظر اقدام زیاندیده از جرم نمیماند. اما در مرحله محاکمه ، رسیدگی ترافعی و علنی است و شهروندان میتوانند در جلسه محاکمه شرکت کرده، جریان دادرسی را از نزدیک مشاهده نمایند(خالقی، پیشین: 18).
لینک جزییات بیشتر و دانلود این پایان نامه:
جنبه های حمایتی از حقوق متهم در قانون آیین دادرسی کیفری و اسناد بین المللی
- ۹۸/۰۶/۱۱